TRIỆU CHỨNG VÀ ĐIỀU TRỊ GAI XƯƠNG CỘT SỐNG
1. Các bệnh lý cột sống có thể gặp gai xương
Gai xương cột sống có thể thấy trong một số bệnh lý cột sống như: bệnh viêm xương khớp cột sống và bệnh lý hẹp ống sống.
Viêm xương khớp cột sống
Viêm xương khớp cột sống thường gây tình trạng cứng và đau thắt lưng, triệu chứng này thường nặng vào buổi sáng, sau khi ngủ dậy và trở nên khá hơn sau khi chúng ta vận động một lúc, tuy nhiên đến cuối ngày, sau thời gian làm việc hoặc lao động tình trạng đau lưng lại xuất hiện.
Hẹp ống sống
Sự phát triển của gai xương đôi khi dẫn tới sự chèn ép vào ống sống, làm ống sống hẹp lại. Tình trạng này có thể gây chèn ép vào rễ thần kinh dẫn tới đau lan xuống chân, triệu chứng đau lan này có thể tồi đi khi chúng ta đi hoặc đứng lâu và đỡ hơn khi ngồi xuống.
2. Triệu chứng lâm sàng của gai xương
Đau lưng và đau cổ là những triệu chứng rất phổ biến do các diện khớp cột sống bị viêm làm cho các cơ ở cổ và thắt lưng bị kích thích gây đau. Những triệu chứng đặc trưng của bệnh gồm:
• Đau âm ỉ ở cổ và thắt lưng khi đứng và đi
• Đau lan xuống hai vai (có thể cả lan lên đầu) nếu cột sống cổ bị ảnh hưởng
• Đau lan phía sau lưng và đùi nếu cột sống thắt lưng bị ảnh hưởng
Những triệu chứng của gai xương trở nên tồi hơn khi hoạt động và khá lên khi chúng ta nghỉ ngơi. Triệu chứng đau đối với gai cột sống thắt lưng thường cải thiện hơn khi chúng ta cúi về phía trước hoặc gập người về phía trước (tư thế này được gọi là tư thế “đẩy xe hàng”, giống như khi chúng ta đẩy xe trở đồ trong siêu thị, ở tư thế này phần lưng chúng ta hơi cong ra trước làm cho các diện khớp cột sống ở phía sau hơi mở rộng, làm giảm tải lên các diện khớp phía sau, từ đó làm giảm đau lưng)
Khi thần kinh bị chèn ép, các bệnh nhân bị gai xương cột sống có thể xuất hiện một vài triệu chứng chèn ép thần kinh sau:
• Đau ở một hoặc ở cả hai tay hoặc ở chân.
• Tê bì hoặc đau lan ở tay hoặc chân
• Yếu hoặc liệt tiến triển ở tay hoặc chân
• Một vài trường hợp có thể rối loạn chức năng bàng quang hoặc ruột.
Những triệu chứng trên có thể gặp ở các bệnh lý cột sống khác, không có triệu chứng đặc trưng của bệnh gai cột sống. Vì vậy, hãy đừng vội quy kết các triệu chứng của bạn cho gai cột sống, việc quan trọng là hãy đến các bác sĩ chuyên khoa cột sống để được tư vấn cụ thể.
3. Điều trị
Hầu hết các bệnh nhân có thể điều trị bằng các phương pháp bảo tồn.
Các phương pháp điều trị bảo tồn
Thuốc:
Thường được sử dụng các thuốc chống viêm và giãn cơ. Ngoài ra trong Đông y có một số bài thuốc có tác dụng làm tiêu (mòn) gai cột sống.
Nghỉ ngơi
Hoạt động có thể làm tăng quá trình viêm ở diện khớp, vì vậy nghỉ ngơi trong thời gian ngắn có thể giúp giảm quá trình viêm này
Vật lý trị liệu
Sau 1 - 2 tuần, vật lý trị liệu, các bài tập cột sống hoặc Tác động cột sống có thể làm giảm bớt đau do viêm diện khớp cột sống, khôi phục sự mềm dẻo, tính linh hoạt và sức bền của cột sống cổ và thắt lưng.
Phẫu thuật
Trong một số trường hợp các gai xương cột sống chèn ép vào ống sống làm hẹp ống sống hoặc kích thích các rễ thần kinh mà điều trị bảo tồn không có hiệu quả thì phương pháp phẫu thuật có thể được áp dụng. Phương pháp phẫu thuật mục đích chính là để giải ép ống sống, giải phóng chèn ép thần kinh hoặc có thể gặm bỏ gai xương làm hẹp ống sống. Nhưng đây chỉ là những trường hợp hết sức đặc biệt. Nếu có thể, thì phương pháp phục hồi bảo tồn vẫn là tối ưu nhất cho người bệnh. Vừa đạt hiệu quả cao, không phải nằm viện, lại vừa tiết kiệm được chi phí cho người bệnh, nhất là đối với những bệnh nhân có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, không dư dả.