Phong là gió, hàn là lạnh. Đây là 2 trong số những tà khí xâm nhập gây ra những rối loạn cho cơ thể. Khi môi trường phong tà và hàn khí kết hợp với nhau, cơ thể không thích nghi kịp sẽ có những triệu chứng như: Chảy nước mũi, sợ lạnh, sợ gió, đau dây thần kinh ngoại biên, hắt hơi, đau khớp, tiêu chảy, chân tay lạnh, máu huyết đình trệ, đau nhức, co rút cơ bắp, đau cứng cổ, co thắt động mạch gây thiếu máu lên não dẫn đến hoa mắt, đau đầu, mất ngủ…Mỗi năm phong hàn hay đến vào mùa mưa bão, lúc trái gió trở trời hoặc bất kỳ lúc nào khi sức đề kháng kém thì cơ thể đều bị bệnh. Chẳng hạn khi bị cảm cúm, giảm đề kháng thì cùng lúc phong hàn sẽ xâm nhập vào cơ thể làm cho tình trạng bệnh thêm trầm trọng. Ít nhất mỗi năm chúng ta sẽ bị cảm 1 lần, thời gian dài hay ngắn tùy theo thể trạng, cơ địa của mỗi cá nhân. Với người khỏe mạnh, vận động viên thể thao, hắt hơi vài cái là có thể qua được 1 đợt cảm, nhưng với dân văn phòng ngồi máy lạnh nhiều hoặc người cao tuổi, sức khỏe kém có khi phải chịu đến 2 tuần cảm mạo. Sau đó cơ thể sẽ tạo được kháng thể chống lại bệnh cúm cho cả năm. Nếu phong hàn thâm nhập ở dạng nhẹ, các biểu hiện chỉ thoáng qua rồi tự khỏi. Khi bị trúng phong có thể té xỉu, ngất hoặc có thể tử vong. Nhẹ hơn cũng có thể bị giật méo mồm, đau nhức gân gáy, sái cổ, sái tay, trật khớp, đau lưng, nhức mỏi hoặc sốt phát ban 40-41 độ. Nếu người đang có những bệnh khác đi kèm như ung thư, suy giảm miễn dịch, cao huyết áp, tiểu đường thì mức độ nguy kịch sẽ tăng lên gấp bội. Nếu cơ thể yếu mà thường xuyên phải tiếp xúc với môi trường gió lạnh, phong hàn sẽ thâm nhập sâu vào kinh lạc, gây ra những chứng bệnh kinh niên như đau đầu, đau vai gáy, mất ngủ triền miên rất khó chữa. Trong trường hợp này, do sức khỏe yếu, thức khuya dậy sớm để làm việc nên phong hàn đã ngấm sâu vào kinh lạc, làm ứ trệ khí huyết, cơ bắp co rút, thu hẹp động mạch dẫn đến máu lên não kém, đau đầu, mất ngủ. Khi gặp những trường hợp như thế này, nếu không có kinh nghiệm, tay nghề chưa đủ cao hoặc chủ quan thì rất dễ nhầm với các căn bệnh khác. Khi đã xác định đúng nguyên nhân là do phong hàn thì cách điều trị căn bệnh này cũng không hề đơn giản.
Cần dùng các bài thuốc có tác dụng hạ nhiệt, làm ra mồ hôi, tiêu độc, có tính phá huyết thông kinh trệ, trực ứ mạnh để có thể đẩy phong hàn đã ngấm vào cơ thể thể lâu ngày ra ngoài. Khi đường kinh lạc, khí huyết lưu thông, các cơ bắp thư giãn, mạch máu trở lại trạng thái bình thường thì các biểu hiện như đau đầu, mất ngủ sẽ dần được khắc phục.
Với căn bệnh mất ngủ có nguyên nhân từ phong hàn thì các loại thuốc an thần chỉ có tác dụng rất hạn chế. Chính vì vậy, để tránh phong hàn nhiễm nặng thì cần phải chữa trị ngay khi chớm nhiễm phong hàn. Chỉ cần cơ thể có bất kỳ triệu chứng nào như hắt hơi, sổ mũi, gai người, sợ gió, sợ lạnh thì cần sử lý ngay. Lúc này phong hàn mới chớm xâm nhập vào ngoài da nên việc chữa trị rất thuận lợi và đơn giản. Lúc đó nên lập tức mặc ấm, vào nơi kín gió, ăn một bát cháo thật nóng có hành hoa, tía tô, gừng, sau đó trùm chăn cho ra mồ hôi. Những tà khí sẽ bị hơi nóng của cơ thể trục xuất theo lỗ chân lông ra ngoài. Cuối cùng lau sạch mồ hôi, thay quần áo mới. Chú ý là sau khi ra mồ hôi, các lỗ chân lông đang mở ra nên rất dễ bị phong hàn thâm nhập trở lại. Lúc này cần ở trong nhà và tuyệt đối tránh gió lạnh, gió lùa trong khoảng nửa tiếng, nếu đột ngột ra ngoài trời gió lạnh dễ bị cảm, gây nguy hiểm. Ngoài ra có thể dùng lòng trắng trứng gà đã luộc và 1 miếng bạc. Cho bạc vào trong lòng trắng trứng còn nóng bọc vào vải mỏng, chà dọc vùng lưng theo cột sống từ gáy xuống dưới. Chà xuôi từ 2 bên gáy xuống 2 bên bả vai. Chà theo chiều của xương sườn từ cột sống ra 2 bên. Chà từ vùng trán vuốt sang 2 thái dương xuống má. Chà vùng tay chân từ gốc chi đến ngọn chi. Mỗi động tác chà từ 20-30 lần. Đánh cảm xong nằm đắp chăn kín cho ra mồ hôi. Có thể thay trứng và bạc bằng rượu kết hợp với tóc rối, gừng hoặc lá trầu không.
Phương pháp này kết hợp với uống 1 cốc trà gừng hoặc ăn cháo giải cảm sẽ rất hiệu quả. Cũng có thể dùng các loại lá có tinh dầu như: Bạc hà, kinh giới, tía tô, lá chanh, lá bưởi, lá tre, lá sả, lá cúc tần…rửa sạch cho vào nồi miệng rộng, đổ ngập nước, đun sôi, bắc ra xông ngay, xông xong lau khô người và thay quần áo. Không dùng phương pháp này cho trẻ nhỏ vì dễ bị bỏng. Cách khác là nấu 1 bát bột sắn dây, ăn hết trong khi còn nóng rồi đắp chăn cho toát mồ hôi. Sau đó lau khô người và thay quần áo mới. Một vài cách phòng ngừa và điều trị bệnh đau vai gáy dẫn đến nhức đầu mất ngủ:
1- Phòng ngừa:
- Tránh dầm mưa dãi nắng nhiều, nên có giấc ngủ trưa để cân bằng cơ thể
- Tránh căng thẳng quá mức, hạn chế thức khuya, nên ngủ đủ giấc, ít nhất 6-7 tiếng mỗi đêm
- Tránh ngồi lâu ở nơi có nhiệt độ thấp, tránh nằm ngủ nơi quạt máy thổi thốc, cửa gió máy lạnh
- Nên tập thể dục đều để có nhiều năng lượng và sức đề kháng tốt
- Nên chú ý chế độ dinh dưỡng hợp lý, tránh suy dinh dưỡng, giảm đề kháng
- Nên điều trị tích cực những bệnh đang có, tránh bội nhiễm, tăng nặng tình trạng khi có bệnh khác đi kèm
2- Điều trị:
- Xoa bóp vai gáy thường xuyên, nhất là sau 1 ngày làm việc
- Khi bị phong hàn nên dùng giác hơi hoặc đánh gió để lấy chất phong ra
- Dùng phương pháp ngâm chân nước muối nóng để rút chất độc ra: Cho 1 nhúm muối hạt hòa tan vào 1 chậu nước nóng, ngâm chân 30 phút trước lúc đi ngủ, xong nhớ dội lại bằng nước sạch. Cách này giúp giảm đau đầu hiệu quả, cảm mạo cũng giảm nhanh
- Tăng sức đề kháng bằng cao địa long cũng rất tốt với liều dùng 10g/ngày
- Ăn cháo giải cảm, cháo hành nóng có hạt tiêu và gừng cũng giúp phục hồi sức khỏe nhanh
- Nghỉ ngơi, tránh căng thẳng lao lực trong những ngày bị bệnh để hết bệnh nhanh