Nang gan là thương tổn bao gồm một hoặc nhiều các khoang chứa dịch trong nhu mô gan, thường không có triệu chứng và được phát hiện tình cờ khi làm các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh. Tình trạng này cũng có thể liên quan đến các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, xuất huyết, vỡ hoặc chèn ép đường mật. Nang gan chủ yếu hình thành do di truyền, không gây ra triệu chứng rõ rệt, có thể được phát hiện tình cờ trong quá trình xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh vùng bụng. U nang có thể lành tính, ác tính hoặc tiền ác tính, cần được thăm khám và can thiệp y tế kịp thời để tránh xảy ra các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết, nhiễm trùng,… hoặc nguy cơ hóa ác. Theo thống kê của các chuyên gia, bệnh này không quá phổ biến mà chỉ chiếm khoảng 5% dân số và rất hiếm gặp ở bệnh nhân dưới 40 tuổi. Phần lớn u nang gan đơn giản không có triệu chứng cho đến khi kích thước tăng lên. Các triệu chứng không đặc hiệu, điển hình nhất là đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, ăn nhanh no. Bác sĩ có thể sờ thấy khối u hoặc kích thước gan to bất thường khi khám thực thể. Phần lớn nang gan đơn thuần có thể tự theo dõi mà không cần chữa trị. Nếu nang gan có kích thước quá lớn hay ác tính, bác sĩ sẽ cân nhắc đến chỉ định phẫu thuật.
Những dấu hiệu và triệu chứng của nang gan:
- Đau, khó chịu ở vùng bụng bên phải khi nang lớn.
- Chướng bụng, sưng bụng, đầy hơi.
- Chán ăn, hay cảm thấy no dù ăn rất ít.
- Buồn nôn, nôn.
- Sờ thấy khối u từ bên ngoài dạ dày nếu nang to đáng kể.
- Vàng da nếu nang gan chặn ống mật.
- Có thể sốt, đau dữ dội và đột ngột nếu có xuất huyết ở các nang. Đôi khi máu tự ngưng chảy mà không cần điều trị y tế và các triệu chứng sau đó sẽ cải thiện theo.
Có 4 loại nang gan thường gặp, bao gồm:
- Nang đơn giản
- Bệnh gan đa nang
- Nang gây ra bởi ký sinh trùng (nang sán)
- U nang
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán nang gan
- Siêu âm bụng.
- Chụp CT, MRI bụng.
- Xét nghiệm máu để xem có sự hiện diện của ký sinh trùng không.
Các phương pháp điều trị:
- Khi phát hiện bệnh cần xét nghiệm để loại bỏ ký sinh trùng ra khỏi cơ thể bằng thuốc kháng sinh.
- Khi nang gan có kích thước nhỏ (dưới 4cm) thường không cần phải điều trị.
- Khi nang gan có kích thước lớn (trên 4cm) cần đến bác sĩ để được điều trị thích hợp.
- Phẫu thuật nội soi là phương pháp thông dụng, đơn giản và hiệu quả được áp dụng nhiều trong chữa trị nang gan.
- Trong trường hợp bệnh nhân mắc phải triệu chứng chảy máu, đau dữ dội, hay bị tái phát nhiều lần,... có thể phải phẫu thuật để ghép gan.
- Ngoài ra, hiện nay có một phương pháp cũng có thể áp dụng là phương pháp chọc hút.
Những ai có nguy cơ mắc phải nang gan:
- Người có người thân trong gia đình mắc bệnh gan đa nang.
- Người bị nhiễm ký sinh trùng.
Người bị bệnh nang gan cần xây dựng chế độ sinh hoạt và ăn uống lành mạnh bằng cách:
- Hạn chế uống sữa giàu protein
- Kiểm soát cân nặng ổn định
- Hạn chế ăn muối
- Tập thể dục đều đặn mỗi ngày
- Không uống đồ uống chứa caffeine
- Bỏ thuốc lá
- Hạn chế sử dụng thuốc chống viêm không steroid, ACI và ARB
- Tránh sử dụng nguồn estrogen ngoại sinh
- Kiêng ăn thực phẩm nhiều đường
- Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ
- Không uống bia rượu
- Hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn
- Hạn chế ăn thịt đỏ
- Không ăn quá nhiều nội tạng động vật
- Tránh ăn hải sản giáp xác chưa nấu chín
- Bổ sung cà rốt và táo để làm cho gan dễ chịu hơn.
Hầu hết các u nang gan đều là bẩm sinh, không thể phòng ngừa. Tuy nhiên, mỗi người có thể chủ động bảo vệ gan khỏe mạnh bằng cách duy trì cân nặng hợp lý, chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục đều đặn, hạn chế uống rượu bia…